Arie de Bruin (27 juni 2021, deze versie: 19 december 2023

Voorwoord “27 juni 1909 - De eerste vliegtuigopstijging”

De eerste vliegtuigopstijging, voorgesteld door Antoon Koks. Op 27 juni 1909 steeg voor de eerste keer in Nederland een vliegtuig op. Het was gemotoriseerd en kon zelfstandig vliegen. Talloze malen is dit feit in publicaties aangehaald. In het boek “Een immense vogel gelijk” (1999) is het hele verhaal verteld, inclusief de voorbereidingen die nodig waren, de tegenslagen die hierbij ondervonden werden en de gebeurtenissen op de dag zelf.

De grote man achter deze historische gebeurtenis was S.C.J. Heerma van Voss. Hij was de initiator, de organisator en de financier. Hij bedacht deze opstijging in het kader van het 40-jarig jubileum van de suikerfabriek. Op 15 juni 1909 schreef hij zelf dat hij “onze werklieden bij gelegenheid van een jubileum beloofde iets te laten zien wat in Nederland nog niet gezien was.”

Dat hij al langer geïnteresseerd was in de luchtvaart blijkt uit zijn pogingen in 1904 om in Leur een ballonopstijging te laten plaatsvinden door de toen beroemde ballonvaartster Kätchen Paulus. Dit ter opluistering van het feest bij de onthulling van een standbeeld voor de Leurse schipper Adriaan van Bergen, de held bij de inname van Breda in 1590 met een turfschip. Die ballonopstijging kwam er niet, omdat de kosten te hoog waren. Misschien heeft Heerma van Voss er altijd spijt van gehad dat hij toen niet heeft doorgezet en wilde hij in 1909 zichzelf van deze last bevrijden.

Deze publicatie is het “hoofdverhaal” van de gehele serie. De basis bestaat uit teksten en illustraties uit “Een immense vogel gelijk” (1999). Voor het schrijven van dit boek is destijds dankbaar gebruik gemaakt van de archiefstukken uit de nalatenschap van Heerma van Voss, die tegenwoordig bewaard worden in het West-Brabants Archief. Door verder onderzoek zijn nu, in dit document, diverse aanvullingen te geven.

Het “project” van de suikerfabrikant van destijds is het nog steeds waard om voor het voetlicht gebracht te worden.

Onder het boek staan icoontjes, om acties uit te voeren. Eén van de icoontjes geeft een handig overzicht van de inhoud van het boek.

naar boven

Leave a Reply